Schedel van Gawis: mogelijke missing link tussen Homo erectus en de moderne mens

Addis Abeba, Ethiopië — Wetenschappers die aan het werk waren in het noordoosten van Ethiopië vertelden op 25 maart 2006 dat ze de schedel van een menselijke voorouder hebben gevonden die de missing-link zou kunnen vormen tussen de uitgestorven Homo erectus en de moderne mens.

De mensachtige schedel bestaat uit twee delen en de ouderdom wordt geschat tussen de 500.000 en 250.000 jaar. “De schedel zou uit een belangrijke tijd komen die dicht bij de verschijning van de moderne mens ligt,” aldus Sileshi Semaw, directeur van het Gona Paleoanthropological Research Project in Ethiopië.

“Archeologen vonden de schedel 5 weken geleden in de buurt van Gawis, gelegen in het noordoostelijke Afar in Ethiopië,” aldus Sileshi.

Verscheidene stenen gereedschappen en gefossiliseerde dieren waaronder twee soorten varkens, zebra’s, olifanten, antilopen, katachtige en diverse knaagdieren werden in de nabijheid van de schedel gevonden.

Sileshi, een Ethiopische paleoantropoloog die gevestigd is aan de Universiteit van Indiana, vertelde dat de meeste fossiele mensachtige overblijfselen in kleine delen gevonden worden, maar de bijna complete schedel (een zeldzame vondst) zorgde voor een stroom van informatie.

“De schedel van Gawis verschaft ons de mogelijkheid om naar het gezicht van één van onze voorouders te kijken,” aldus een verklaring van het archeologische team.

Homo erectus, waarvan velen denken dat het de directe voorouder van de moderne Homo sapiens was, stierf naar men aanneemt 100.000 tot 200.000 jaar geleden uit.

Op deze foto laat Ashmet Humet de ontdekte schedel zien.

De schedel dateert uit een tijd waarvan weinig bekend is: de transformatie van de Afrikaanse Homo erectus tot moderne mens. De fossiele vondsten in Afrika zijn zeldzaam en de meeste vondsten zijn niet of onnauwkeurig gedateerd.

“Het gelaatsvlak en de schedelvorm zijn duidelijk anders dan bij de moderne mens. Er zijn echter belangrijke anatomische kenmerken dat hij tot de voorouders van de moderne mens gerekend kan worden,” aldus Sileshi.

“Een goed fossiel voorziet ons van anatomisch bewijs dat ons in staat stelt om de evolutie te begrijpen. Een buitengewoon goed fossiel dwingt ons als het ware om onze kijk op de menselijke ontwikkeling te herzien. Ik weet zeker dat de schedel van Gawis een buitengewoon goed fossiel is,” aldus Scott Simpson, paleontoloog aan de Case Western Reserve University School of Medicine in Cleveland, die aan het project deelnam.

Wetenschappers die met onderzoek aan het Gawis River drainage systeem werkten vonden de schedel in een smalle greppel.

“De vondst is enorm opwindend omdat het een verband vormt tussen een beperkt aantal fossielen die het tijdvak tussen de Homo erectus en onze huidige staat als Homo sapiens opvult,” aldus Eric Delson, paleoantropoloog aan het Lehman College van de City University van New York, die niet rechtstreeks betrokken was bij het project maar de voortgang met bovenmatige interesse heeft gevolgd.

Homo erectus verliet ongeveer 2 miljoen jaar geleden Afrika en verspreidde zich over Azië.

Tussen 1 miljoen en 200.000 jaar geleden bestonden er in Afrika één of meerdere soorten die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de huidige mens. Deze ontstond tussen de 150.000 en 200.000 jaar geleden.

Delson zei ook dat het fossiel dat in Ethiopië gevonden is “representatief zou kunnen zijn voor een bevolkingsgroep die voor een groot deel voorouders zijn geweest voor de huidige mens. Het kan echter ook zijn dat het een uitgestorven tak betreft die geen enkele nakomeling heeft achtergelaten.”