Oase 2: vreemde oude schedel wijst op vermenging met Neanderthalers

Een vreemde oude schedel die onlangs werd ontdekt voegt bewijzen toe aan de groeiende overtuiging dat mensen en Neanderthalers samen leefden en dat mensen snel evolueerden nadat zij zich ongeveer 40.000 jaar geleden op het Europese vasteland vestigden.

De moderne mens zou 150.000 jaar geleden uit Afrika zijn gekomen — dat is de gangbare theorie — maar die wordt de laatste jaren uitgedaagd. De onlangs gevonden schedel stamt zeer waarschijnlijk uit de eerste 5.000 jaar van de menselijke bewoning van Europa.

De schedel is niet te vergelijken met eerdere vondsten. Dit fossiele specimen is het vroegste grotendeels complete voorbeeld van een oude moderne menselijke schedel die in Europa is gevonden. Er zijn echter overeenkomsten met Neanderthalers, waardoor er een grote mogelijkheid bestaat dat de twee zich hebben vermengd.

Onderzoekers, onder leiding van Joao Zilhao van de Universiteit van Bristol en Erik Trinkaus van de Universiteit van Washington, hebben de eigenschappen van de schedel uitvoerig vergeleken met andere menselijke resten uit die tijd. De schedel werd gevonden in een grot in het zuidwesten van Roemenië.

De gereconstrueerde schedel is Oase 2 genoemd. Datering volgens de koolstof-14 methode bracht alleen aan het licht dat de schedel ten minste 35.000 jaar oud is. Het kaakbeen vertoont echter aanzienlijke overeenkomsten met Oase 1, die eerder werd gevonden in de bovenlaag van de grot en ongeveer 40.500 jaar oud was. Het team concludeert dat beide fossielen ongeveer dezelfde ouderdom hebben.

Het zijn de oudste resten van moderne mensen die tot dusver in Europa zijn gevonden.

Vreemde schedel

Oase 2 heeft dezelfde proporties als de schedels van moderne mensen. Ook zijn er duidelijk andere kenmerken te zien die niet toebehoren aan de Neanderthalers. Er zijn echter ook kenmerken die ongebruikelijk zijn voor moderne mensen, zo zeggen de wetenschappers. Onder deze kenmerken vallen een terugwijkend voorhoofd en ongebruikelijk grote kiezen in de bovenkaak — kenmerken die wel kenmerkend zijn voor Neanderthalers.

“Technisch gezien behoorde deze schedel toe aan een modern mens. De mens zoals we die nu kennen heeft zich sindsdien aanzienlijk geëvolueerd,” zegt Trinkaus.

“Dergelijke verschillen roepen grote vragen op over de evolutiegeschiedenis van de moderne mens,” zegt Zilhao. “De verschillen kunnen het resultaat zijn van een omgekeerde evolutie of een incomplete paleontologische vermenging van de Midden-Paleolithische menselijke diversiteit. Ze kunnen ook het gevolg zijn van een vermenging met Neanderthalers, die plaatsvond toen de moderne mens zich over westelijk Eurazië verspreidde. Deze vermenging kan geresulteerd hebben in kenmerken van Neanderthalers en een combinatie van andere unieke trekken.”

Openstaande vragen

Sommige wetenschappers betwijfelen de bewering dat mensen en Neanderthalers elkaar ooit hebben ontmoet. Er moeten meer botten gevonden worden waarmee de gaten in de tijdslijn gevuld kunnen worden.

“Dit fossiel is een belangrijke aanvulling in de groeiende stapel fossielen, genetisch en archeologisch bewijs dat aangeeft dat er een aanzienlijke interactie heeft bestaan tussen de moderne mens en de anatomisch verouderde bevolkingsgroepen (inclusief de Neanderthalers). Zij zijn met elkaar in aanraking gekomen terwijl zij zich vanuit Afrika naar Eurazië verplaatsten,” aldus Zilhao.

Bron: Live Science